Cecylia Działyńska (16 września 1836 – 24 maja 1899) była jedną z najwybitniejszych kobiet XIX wieku w Wielkopolsce. Patriotka, ziemianka, mecenaska kultury i obrończyni polskiej tradycji – całe swoje życie poświęciła pracy społecznej, edukacji i ochronie dziedzictwa narodowego w czasach zaboru pruskiego.
Pochodzenie i młodość
Urodziła się w Wysocku Wielkim niedaleko Ostrowa Wielkopolskiego, w zamożnej i patriotycznej rodzinie. Od najmłodszych lat była wychowywana w duchu miłości do ojczyzny oraz poszanowania dla polskiej kultury. Otrzymała staranne wykształcenie, które pozwoliło jej później aktywnie działać na rzecz społeczności lokalnej.
W 1857 roku poślubiła Jana Działyńskiego, syna słynnego Tytusa Działyńskiego z Kórnika – patrioty, bibliofila i mecenasa sztuki. Po ślubie zamieszkała w Kórniku, który stał się centrum jej działalności społecznej i kulturalnej.
Patriotka w czasach próby
Cecylia Działyńska kontynuowała dzieło rodziny męża, pielęgnując tradycje narodowe i dbając o polskie dziedzictwo. Wspierała rozwój Biblioteki Kórnickiej oraz dbała o zachowanie rodowych zbiorów historycznych i artystycznych.
W trudnych czasach germanizacji i ucisku narodowego organizowała pomoc dla ubogich polskich rodzin, finansowała naukę dzieci z polskich wsi i działała na rzecz podtrzymywania języka ojczystego. W jej domu w Kórniku gromadzili się działacze niepodległościowi, artyści i uczeni – miejsce to stało się prawdziwym ogniskiem polskości w zaborze pruskim.
Niezłomna w służbie Ojczyźnie
Po śmierci męża w 1880 roku, Cecylia samodzielnie zarządzała majątkiem kórnickim i troszczyła się o spuściznę rodu Działyńskich. Mimo presji władz pruskich nie ugięła się – z dumą manifestowała swoją polskość i chrześcijańskie wartości.
Jej działalność miała ogromne znaczenie dla zachowania tożsamości narodowej Wielkopolan. Była przykładem kobiety silnej, mądrej i odważnej, która potrafiła służyć Polsce nie na polu bitwy, lecz w codziennej, konsekwentnej pracy dla dobra wspólnego.
Dziedzictwo i pamięć
Cecylia Działyńska zmarła 24 maja 1899 roku w Poznaniu. Spoczywa w Kórniku, obok członków swojej rodziny. Pozostawiła po sobie nie tylko pamięć o szlachetnej działalności, ale i trwałe dzieło – utrwalone w kulturze, historii i duchu narodowym Wielkopolski.
Jej życie jest świadectwem, że patriotyzm to nie tylko walka, lecz codzienna troska o dobro Ojczyzny – przez edukację, kulturę i wierność polskim wartościom.
„Służyć Polsce – to znaczy służyć ludziom.”
– dewiza, którą kierowała się Cecylia Działyńska
